Author:
Abstract
Tarih boyunca Türklerin, devletlerinin gücü ve refahı seviyesinde eğitime ayırdığı bütçe de eğitim politikalarıyla beraber değişmiştir. Her dönem toplumun işleyiş ve ihtiyaçlarına göre planlanmış, yeni kurum ve yayınlara ihtiyaç duyulmuştur. İslamiyet’ten sonra Arapça ve Farsça’dan etkilenen kurum ve yayınlar; Tanzimat döneminde Fransızcanın etkisiyle biçimlenirken Meşrutiyet döneminde köklü ve yoğun bir reformla ilerleme kaydetmiştir. Modern okullara ve Türkçe ile eğitime geçiş 1838’de askeri tıp okullarıyla başlamıştır. 1846’da Meclis-i Maarif-i Umumiye kurulmuş, 1848’de ilk akademi diyebileceğimiz Encümen-i Dâniş açılmış, 1867’de açılan Mekteb-i Tıbbiye-yi Mülkiye’de Türkçe eğitime başlanmıştır. Yeni açılan Rüştiyeler için Cevdet Paşa Kavaid kitabını yazmıştır. Yine ordu bünyesinde 1845’te açılmaya başlanan idadilerde mükemmel Türkçe ve kitabet ve inşa dersleri verilmiştir. Bu okullarda okutulmak üzere Tahir Kenan’ın Kavaid-i Türkî, Recaizade Mahmut Ekrem’in Talim-i Edebiyat ve Muallim Naci’nin Islahat-ı Edebiyye’si kaleme alınmıştır. Bir önceki devir bir sonraki devrin fikir babası olduğu için yaşanan her dönemi iyi tahlil etmek geleceğe daha iyi yön verecektir.
Keywords
Abstract
Throughout history, the budget that states have given for the education has changed with education politics according to states’ force and prosperity. Each age has been planned according to socity’s process and needs, new institutions and publications have been needed. After Islam, publications and institutions that are affected by Arabic and Farsi were shaped by the effect of French in the period of reforms and they progressed with the help of reforms that are radical and intense in the period of constitutionalism. Passing to modern schools with Turkish started in 1838 with military medicine schools. Ministry of national education was established in 1846, privy council was established that we call first Academy in 1848, Turkish education was started at Ottoman medical school which was opened in 1867. Cevdet Pasha wrote a book called “Kavaid” for Ottoman junior high schools. In high schools which were opened and attached to army in 1845 were given perfect Turkish, literary composition and construction lessons. Tahir Kenan’s Kayaid-i Türki, Recaizade Mahmut Ekrem’s Talim-i Edebiyat and Muallim Naci’s Islahat Edebiyye were written to be taught in these schools. Because former period is the opinion father of subsequent period, evaluating each period will take a better turn for the future.